De herfst is nu echt aangebroken. De ochtenden en avonden voelen fris aan en langzaam begint het blad te verkleuren. Na de relatief rustige zomermaanden is er nu weer werk te over in de tuin. Hier vind je tips en adviezen voor de herfsttuin.

ALGEMEEN

• Maai voor de laatste keer het gazon (niet te kort).
• Een boomgaard waarin het fruit op de grond blijft liggen, is tot diep in de winter een voorraadschuur voor vogels.
• Spit kleigrond in het najaar, direct na de laatste oogst. De zware kluiten klei kunnen in de winter goed stukvriezen, waardoor de bodem in het voorjaar makkelijker te bewerken is.
• Hark het afgevallen blad van het gazon, zodat het gras niet verstikt
• Plaats een net over de vijver om de vallende bladeren op te vangen.
• Verzamel afgevallen blad door er met de grasmaaier met opvangbak overheen te gaan. Het blad wordt zo in stukjes gesneden en composteert sneller. Verspreid het door de borders of laat het vergaan tot bladaarde in plastic zakken met gaatjes erin of in een compostbak.
• Is je esdoorn, berk of kastanje aan een snoeibeurt toe? Doe dit dan tussen oktober en eind november. Daarna kun je ze beter met rust laten, want hun sapstromen komen al vroeg op gang.

PLANTEN

• Vaste planten en rozen mogen geplant worden.
• Bind loshangende takken van klimplanten vast.
• Rozen bemesten met beendermeel.
• Vroegbloeiende bollen en knollen mogen in de grond gezet worden.
• Ga vorstgevoelige planten alvast beschermen tegen vorst.
• Zet kuipplanten die vorstgevoelig zijn naar binnen.
• Maak winterpotten voor op uw terras met bijvoorbeeld conifeertjes, heide en bessen.
• Zet een mooie bolchrysant op uw terras.
• Ben je niet tevreden over uw plantindeling, ga nu verplanten. Of maak nu foto’s om in het voorjaar goed te zien wat en waarom je ook weer wilde veranderen.
• Plant teentjes knoflook in losse, humusrijke grond in de periode oktober t/m half november.
• Oktober is een goede tijd om planten te vermeerderen door middel van scheuren. Spit de plant uit de grond en scheur de kluit in twee delen. Snoei tweederde van de stengels en het blad en herplant de delen.
• Knip uitgebloeide zonnebloemen af. Leg de zaaddoos op een voedertafel of hang hem op, zodat een vogel er veilig de zaadjes uit kan pikken.  Zet de kuipplanten op uw terras tijdig binnen of verplaats ze naar een beschutte plek om ze tegen nachtvorst te beschermen. Denk er wel aan ze regelmatig een beetje water te geven.
• Bomen en heesters met kluit kunnen in de herfst worden geplant. De grond is nog relatief warm en herfstregens zorgen ervoor dat de planten goed aanslaan. Lees hier hoe u een plantgat maakt.
• Je kunt mos en algen verwijderen door droog (metsel)zand te strooien en het straatwerk vervolgens aan te vegen.
• Ruim de uitgebloeide vaste planten (nog) niet op, insecten overwinteren graag in de holle stengels.
• Door blad van bomen en heesters zoveel mogelijk te laten liggen, ontstaat een isolerende laag op de grond. Zo bescherm je je planten eenvoudig tegen de vorst.
• Wil je in het vroege voorjaar genieten van uitbundige bloemenpracht? Poot dan nu bol- en knolgewassen.
• Laat de zaaddozen van de zonnehoed (Echinacea) met rust. Ze staan nog langdurig fier in de tuin.

MOESTUIN

• Berg bonenstaken op een droge plek op.
• Heb je last gehad van spintmijt in de bonen, ontsmet dan de stokken door ze door een (buiten)vuur te halen.
• Zodra tomatenplanten gaan afsterven oogst u alle tomaten, ook de groene. Laat deze op de vensterbank narijpen of maak er chutney van.
• Zaai op kale stukken een groenbemester zoals winterrogge.
• Verwijder afgestorven loof van asperges.
• Oogst niet-winterharde groenten zoals broccoli, bloemkool, koolrabi, pompoen, courgette, paksoi en bonen.
• Kiwi kun je nog even laten hangen. Pas bij strenge vorst is het beter ze te oogsten.
• Snoei appel- en perenbomen.

DIEREN

• Woon je aan een bosrand? Laat dan wat noten op het erf liggen voor de eekhoorntjes. Dat kan in de winter een prachtig schouwspel opleveren. 
• Egels slapen graag in een bladerenhoop, composthoop of onder een stapel takken. Maak de tuin in de winter niet te netjes, zodat ze voldoende verstopplekken hebben. Controleer bladeren, takkenhopen en composthopen op egels voor je deze verplaatst of in brand steekt. Lees hier hoe je een egelhuis maakt.
• Maak nestkastjes schoon, sop ze zo mogelijk zelfs uit. Vul het kastje met droge bladeren, zodat vogels er ’s winters kunnen schuilen.